Σπήλαιο Περάματος: ένας «θησαυρός» από 19 είδη σταλακτιτών και σταλαγμιτών (Ιωάννινα)

Στο βόρειο άκρο της σημερινής λίμνης Παμβώτιδας, στα Ιωάννινα, βρίσκεται ο λόφος του Περάματος, που φιλοξενεί και το γνωστό ομώνυμο σπήλαιο. Το σπήλαιο του Περάματος είναι ένα από τα πιο σημαντικά της χώρας μας και το πρώτο που αξιοποιήθηκε τουριστικά και δόθηκε στο κοινό.
Επίσης, είναι σημαντικό γιατί αποτελεί ένα σπήλαιο γεωλογικά συνδεδεμένο με την παρουσία και την εξέλιξη της λίμνης Παμβώτιδας, αλλά κι επειδή είναι μία από τις λίγες θέσεις με ευρήματα της σπηλαίας άρκτου.
Το σπήλαιο του Περάματος έχει ιδιαίτερα πλούσιο διάκοσμο, γεγονός που από πολύ νωρίς είχε αναφέρει ο σπηλαιολόγος και γεωλόγος Ι. Πετρόχειλος, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην ποικιλία σταλαγμιτών που εμφανίζει.
Το Σπήλαιο Περάματος, όπως ανέφεραν οι αρμόδιοι του σπηλαίου, χρονολογείται περίπου στα 1.500.000 χρόνια, ανήκει στα ασβεστολιθικά σπήλαια και είναι τμήμα κοίτης ποταμού, όταν τα νερά της λίμνης Παμβώτιδας κάλυπταν όλο το λεκανοπέδιο της πόλης των Ιωαννίνων και ο λόφος Γκορίτσα ήταν μια νησίδα. Απαριθμεί 19 είδη σταλακτιτών και σταλαγμιτών, τη στιγμή που σε άλλα σπήλαια συναντώνται 6-10 το πολύ είδη.
Το Σπήλαιο Περάματος Ιωαννίνων ανακαλύφθηκε τυχαία, το 1940, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς οι κάτοικοι του χωριού προσπαθούσαν να βρουν καταφύγιο από τους βομβαρδισμούς.
Με το τέλος του πολέμου, βρέθηκε στο Πέραμα ο Κωνσταντίνος Κασβίκης, γυμναστής και ερασιτέχνης σπηλαιολόγος, ο οποίος, μαζί με την ομάδα του, έβγαλε φωτογραφίες, που δημοσιεύτηκαν στον τοπικό και αθηναϊκό τύπο. Έτσι, έμαθαν για το Σπήλαιο Περάματος Ιωαννίνων ο Ιωάννης και η Άννα Πετροχείλου, οι οποίοι επισκέφθηκαν το Πέραμα και άρχισαν συστηματική εξερεύνηση και χαρτογράφηση του Σπηλαίου, ώστε να αξιοποιηθεί τουριστικά.